Girişimcilik ve liderlik çok iç içe geçmiş kavramlar. Birinin olduğu yerde mutlaka diğeri de oluyor. Ve girişimcilik sürecince liderler bazı konularda hatalar yapabiliyor. Girişimcilik yolculuğu doğrusal değil ve kesinlikle kolay da değil. Bu yolculukta yanlış yöne gitmek, yanlış karar vermek, hiç olmayacak insanlarla çalışmak veya hatalı bir iş stratejisi seçmek olasıdır. İster toplumu veya sosyal sorunları çözmekte olan bir sosyal girişimci veya pazara değişik alanlarda ürün yada hizmet sunan bir girişimci olun, hatırlamanız gereken bir şey var; bazen hatalarınızı itiraf etmeniz gerekiyor. İşi berbat ettik, iyi gitmiyoruz, yanlış insanlarla çalışıyoruz, bir yerde büyük bir sorun var demek genelde kolay değildir.
Girişimciler kendi kusurlarını görmüyor ve gidermeyi bilmiyorsa tüm organizasyonu başarısızlık riskine sokar. Bunun için yapılacak çok şey var ama kritik 5 tanesini yazmak istedim.
1. EKİBİNİZE AÇIK OLUN
Şirketinizi kurarken yada ilerleyen aşamalarda yanlış stratejiler kullanmış veya yanlış adımlar atmış olabilir, yanlış kararlar almış olabilirsiniz. Ekibinize karşı her zaman açık olun. İyi liderler, takımlarına hem alçak gönüllülük hem de şeffaflık yönleri ile ilham kaynağı oluyorlar. Her pozisyondaki çalışanın var olduğunun önemsenmesi ve süreçlere dahil edilmesi yönünde beklentisi vardır. Bilhassa, zor zamanlarda çalışanlarınızı unutup, izole olup problemi kendinizce çözmeye çalışmak şirkete belirsizlik ve mutsuzluk pompalar. Şeffaf iletişim kurmanın özellikle böyle zamanlarda önemli katkısı vardır zira sizin aklınıza dahi gelmeyen bir çözüm ekipten gelebilir. Açık iletişim ve ortak akılla hareket hep sizinle olsun.
2. ACELECİ DAVRANMAYIN
Türkiye’deki girişimci yada liderlerin ortak özelliklerinden birisi aceleci olmaları, hızlı karar vermeleri. Bundan bazen oldukça olumlu sonuçlar alınabilir ama genelde oldukça tehlikeli ve risk yönetimi mantığından uzak bir yaklaşımdır. Soğukkanlı ve birkaç adım sonrasını da hesaplayarak karar almak, acil alınan aksiyonlardan çok daha başarılı olur. Ve şunu unutmayın; her davranışınızla ekibinize rol model olmakla birlikte şirket içinde oluşacak kültürle ilgili son derece belirleyici oluyorsunuz. Aceleci ve temkinli olmayan bir kurum kültürünün yaratıcısı olmak ister misiniz? Ani değişiklikler, hızlı kararlar ve sürekli değişkenlik gösteren stratejiler tüm çalışanlarınız üzerinde güven sarsıcı bir etki yaratacaktır. İngilizler; ‘’Acelecilik yavaşlatır’’ derler. Acele alınan kararlar genelde geçici çözümler içerir ve geçici çözümlerin kalıcı hasarlar bıraktığı açıktır. Cesur ve başarılı kararların çoğu demlenmiştir.
3. BİR MENTOR EDİNİN
Yılların deneyimine dayanan birikimleriyle, kalıcı tavsiyeler vermek isteyen bir akıl hocanız olsun. Şimdiye kadar gördüğüm en iyi akıl hocaları, bu işi yaparken kar amacı gütmeyen çok deneyimli iş insanları ve liderler. Onların ilginç öyküleri var. Bazı durumlarda proaktif (önleyici) olmanın yolu sadece kendi deneyimlerimiz değil, başkalarının hikaye ve deneyimlerinden de istifade etmek. Büyük işler yapıyor yada yapmaya niyet ediyorsanız zor zamanlar, kafa karıştırıcı durumlar kaçınılmaz olacaktır. Akıl hocanız, size başka açıdan açıdan baktıracak, ilham verecek ve potansiyelinizi fark etmeniz için destek olacak. Bu kişi, bazen babanız bazen hocanız bazen rol model edindiğiniz bir sektör büyüğü yada yöneticiniz bazı durumlarda ise aklına ve deneyimlerine çok güvendiğiniz bambaşka birisi olabilir. Bu kişiler, sadece zor zamanlarda başvurulacak bir terapi merkezi değil sürekli gelişim yolculuğunuzda size değer katacak ve eşlik edecek insanlardır. Mutlaka edinin.
4. HATA HAVUZUNUZ OLSUN
Geçmişte yaptığınız hatalarınızı bir yere yazın. Hatalarınızdan istifade ederseniz çok şey yoluna girer. Sizin şirketinizi şu ana kadar iyi veya kötü ne yaparak bu aşamaya getirdiğiniz çok mühim değil. Neden mi? Çünkü sizi buraya kadar getiren yöntem ve stratejiler bundan sonra bir yere götürmeyecek. Başka şeyler yapmalısınız. Yazın, hatalarınızı belgelemekten korkmayın. Bu, liderlik özellikleriniz ve alışkanlıklarınız ile ilgili size ciddi ipuçları verecek ve nerelerde değişmeniz gerektiğini gösterecek. Kendi kendinize bir izlenebilirlik sistemi kurmanızın çok olumlu etkileri olacaktır. Bu hata havuzu hem size rehberlik edecek hem de organizasyon içindeki diğer liderler için bir klavuz olacaktır. Henry Ford ; ‘’Bir hata kayda değer bir başarı için gerekli olan bir şey haline dönüşebilir.’’ der.
5. YÖNETİCİLERİNİZE BİR BAKIN
Birlikte çalıştığınız ekip çok önemli. Bilhassa yöneticileriniz. Vasat, kabiliyetleri sınırlı ve vizyonsuz yöneticilerle iyi şeyler üretmeyi hayal etmeyin. Bunlara eklenmesi gereken mühim bir başka şey ise sağlam karakter. Çünkü hepsine haiz olup karakteri ile ilgili zayıflıkları olan kişilerin de sizi bir yere taşıma ihtimali olmadığı gibi aşağı çekmesi de kuvvetle muhtemeldir. Buradaki en önemli risk ise çoğu yöneticinin birlikte çalıştığı yöneticileri objektif değerlendirme yöntemlerini kullanmayarak çoğu zaman hissi değerlendirmeleri ile yetinmesidir.