Yazılarım arasında en çok okunanlar kişisel gelişimi destekleyen içerikler. Ve çok farklı yerlerde yaşayan insanlardan bu içeriklerin faydasını gördüklerine dair mesajlar alıyorum. Genellikle daha detaylı yazmamı ve kitap önermemi istiyorlar. 30 madde ile daha mutlu bir hayat için yapılması gerekenleri bu tarz okuma seven okuyucularım için sıraladım ve ilişkili kitapları önerdim.
1. Hatalarını kabul et
Hata yapmak son derece insani bir durum. Biz insanlar, hata yapıyoruz. Yanlιş yaptιğιnιzı kabul edin ve bir dahaki sefere daha iyi yapmaya çalιşιn. Sonsuza dek kendinizi cezalandırmanıza gerek yok. Aslında, hatalarınızı kabul etmek, onlarla barış imzalamak onları yok etmenin yegane yoludur. Kendinizle ilgili memnun olmadığınız davranış kalıplarını aşmak için çok faydalı olduğunu düşündüğüm Jeffery E. Young, Janet Klosk tarafından yazılmış ”hayatı yeniden keşfedin” kitabını öneriyorum. Her insan yaşam kalitesini arttırmak ve kendi durumunu değerlendirmek için okuyup uygulamalı.
2. Başkalarının hatalarını kabul et
Aramızda birileri tarafından incitilmeyen insan yoktur. İncinmeyi ve kırılmayı kabul et ve bu duygu ile başa çık. İnsanlar hata yapıyor ve bunu kendiniz için kabul edebiliyorsanız ve kendinizi bağışlıyorsanız arkadaşlarınız için de kabul edin. İnsanı anlamak için sizlere Prof Dr Engin Gençtan hocanın ‘’İnsan olmak’’ kitabını öneririm. Her satırında insan davranışlarını daha iyi anlamak ve anlayış göstermek için gelişmemize vesile oluyor.
3. Yeni alışkanlıklar edin
Alışkanlıkların gücü yadsınamaz. Hayatınıza çekmek istediğiniz yeni şeyleri alışkanlık geliştirmeye entegre etmeye çalışın. Alışkanlıklar güçlüdür. Onların enerjisini kendi iyiliğiniz için kullanın. Bu konuda sizlere Charles Duhigg tarafından yazılan ‘’Alışkanlıkların gücü’’ kitabını tavsiye ediyorum. Kitap size aslında alışkanlık edinme ve tutundurmanın son derece kolay olduğunu gösteren teknikler öğretiyor.
4. Öz disiplin yarat
Bir koçun, eğitimcinin, hekimin, diyetisyenin sizde bir konuda disiplini geliştirmesini beklemeyin. Güne erken başlayın. En azından bir konuda sürdürülebilir şekilde disiplin ortaya koyun. Bu istikrar size bunu başka alanlarda da yapacağınızı gösterir. Kendi disiplininizi siz oluşturun. Disiplin zorlayıcı bir şey gibi göründe bile aslında kolaylaştırıcıdır. Mediacat tarafından yayınlanan ‘’iş yaptırabilme disiplini’’ kitabını öneririm.
5. Yeni arkadaşlıklar kur
Hep aynı çevrede olmak kişisel körlük yaratır. Farklılıklara tahammülü azaltır. Yaratıcılığı köreltir. ‘’Bu yaştan sonra yeni arkadaşlıklar kurmak zor geliyor’’ diyenlerdenseniz yeni arkadaşlar edinmeye gayret edin ve tazelenmeyi görün. Çok güzel insanlar ve harika dostluklar var aslında bizler için bekleyen. Yeni fırsatlar da yeni dostluklarla gelir. İlgi alanlarınız ile ilgili bir kursa ya da etkinliğe katılırsanız arkadaş edinmek kolay olacaktır. Son çıkan kitapları takip etmeyi seviyorsanız kitap kulübüne katılın. Eğer fitness tutkunu iseniz yürüyüş kulübüne ya da spor salonuna yazılırsanız düzenli spor yapanlardan arkadaş edinebilirsiniz. Bir doğasever iseniz yürüyüş ve tırmanma kulüplerini araştırmanızda yarar var. Arkadaş edinmeden önce size tavsiyem arkadaşlıkta aradığınız kriterleri belirleyin ve bu özelliklere sahip olan kişilerin çevrenizde olduğundan emin olun. Size Dale Carnegie nin ”Dost Kazanma ve İnsanları Etkileme Sanatı” kitabını bu alandaki iletişim ve dostluk kurma becerisini geliştirmeniz için öneririm.
6. İşini sevmiyorsan terket
Konfor alanınızdan çıkmak çoğu zaman hayatınızda çok değer yaratacaktır. Eğer işinizden memnun değilseniz, bırakın. Hiç geç değil. Hayatımızın çok mühim bir kısmını çalışarak geçiriyorsak bir insanın mutluluğundaki en mühim konulardan birisi sevdiğin işi yapmaktır. Size Richard Bach in ‘’Martı’’ kitabını okumanızı şiddetle tavsiye ediyorum. Kitap, bir martının sınırlarını aşarak yüksek uçma kabiliyetine nasıl kavuştuğunu anlatırken okuyucusunu da kendi sınırları zorlamak konusunda motive ediyor.
7. İyi beslen
İyi beslenmek, enerjik olma, fit kalma, kilo verme, depresyonu yenme ve kronik yorgunluktan kurtulmak için son derece önemli. Sürekli farklı diyetleri denemek, yada aynı tip beslenmek, kilolarla yaşamaya alışmak insanın kendine yapacağı büyük eziyetlerin başındadır. Bu konuda sizlere önerim Dr Ümit Aktaş ın Mutluluk kürleri kitabı. Kitap bilhassa depresif haleti ruhiyeden kurtulmayı sağlayan sağlıklı beslenme önerilerini içeriyor.
8. Yaz
Duygularınızı, fikirlerinizi, hedeflerinizi ve hayallerinizi yazın. Yazmak, hayatımı en iyi şekilde değiştirmek için yaptığım en yararlı şeylerden biridir. Yıllar evvel bir kitap okumuştum, içinde hedeflerininiz yazın diye tavsiye ettiği bir kısmı doldurmuşum. Aradan birkaç yıl geçtiğinde tesadüf kitabı incelerken içine yazdığım her şeyin gerçekleştiğini gördüm. Yazmak kendinizle yaptığınız sessiz bir akittir ve çok etkili bir şekilde çalışır. Tek ihtiyacınız kalem ve kağıt.
9. Kendinize güzel bir sabah ifadesi bul
Sabah kendinize ne söylerseniz, büyük olasılıkla gün boyunca gerçekleşir. Basit bir sabah ifadesi yaratın ve sabah ilk iş olarak kendinize söyleyin. Benim sabah ifadem ; ‘’Çok şükür sağlıkla, güzel bir güne daha uyandım’’
10. Evden uzak yerlere seyahat et
Yaşadığınız kentten, evden hatta ülkeden sık sık uzaklaşın. Uzun ve değişik seyahatler ruhu besler, dinlendirir. Size Paulo Coelho’nun, yayınladığı 1988 yılından bu yana en çok okunanlardan olan, eleştirmenler tarafından bir fenomen olarak değerlendirilen Simyacı kitabını öneriyorum. İspanya’dan kalkıp Mısır Piramitlerinin eteklerinde hazinesini aramaya giden Endülüslü çoban Santiago’nun masalsı yaşamının felsefi öyküsüdür. Simyacı’yı okuyunca nereye seyahat etmek istediğinizin kararını veririsiniz.
11. Risk al
Hayatınız sıkıcı mı? O zaman risk almayalı epey zaman olmuştur. “bazen risk almamak, risk almaktan daha risklidir”
12. Kendi işini kur
Kendi işini yapmak ile ilgili hayalin ne zamandır var? Muhtemelen evin taksiti, çocuğun okulu gibi rutin borçlarından dolayı cüret edip işini yapmak yönünde adım atamıyorsun. Her tercihin bir vazgeçiştir. Eğer seni mutlu edecek olan şey kendine ait bir iş yapmaksa bunu yapanları şanslı olarak nitelemek yerine kendin için şans yarat.
13. Çalışma alanınını güzelleştir
Çalışma ortamımızın temiz ve hijyenik olması, hem ruh sağlığımızı hem de beden sağlığımızı doğrudan etkiler. Günün en az 8 saatini geçirdiğimiz ofislerimizin, çalışma yaparken göze güzel gelen bir ortam olması, temiz ve hijyenik olması yani içimize sinmesi çalışma motivasyonu sağlar.Masanız temiz ve düzenli olsun. Mobilyaları yeniden düzenleyin. Ofise bir miktar renk katın. Eğlenceli bir ortam yaratın. Çiçek koyun. Güzel kahveleriniz, bitki çaylarınız olsun. Fonda hafif bir müzik bulunsun.
14. Dil öğren
Zihnine meydan oku. Bilimsel çalışmalara göre, yeni bir dil öğrenmek fantastik bir zihin açıcıdır. u Demans ve alzaimer gibi hastalıkların pençesine düşmemenin etkili iki yolunda biri bol okumak diğeri ise zihni yeni şeyler öğrenmek için meşgul etmek. Bu yaştan sonra diyenlere 60 yaşında üç dil öğrenen taksicinin hikayesini izlemelerini öneririm. https://www.youtube.com/watch?v=rIsQQ8vrRUg
15. Uzatma,uzlaş
Her zaman bir şeyler üzerinde tartışan, fikir ayrılıkları yaşayan, haklı olmaya çalışan bir rekabet zihniyetine sahibiz. Anlaşmak zorunda değilsiniz, sadece anlamaya çalışacak nedenler bulmak yeterli olacaktır.
16. Kendine hizmet et, önce sen
Önce kendinize hizmet edin. Sürekli başkaları olmasın önceliğiniz. Kendine iyilik etmeyenin başkasına faydası olması mümkün değil. İçiniz parıldasın ki dışınız da parıldasın. Bunun yegane yolu kendi ruhsal ve fiziksel ihtiyaçlarını sürekli ertelemektir. Kendine bir sor bakalım bugün onun için ne yapmanı istiyor. Kalk ve ona bunu ısmarla. Belki bir yürüyüş, belki müzik, belki tatil, belki dinginlik, belki bir kahve, bir masaj, özgürlük. Ne istiyorsun? Psikiyatrist David Burns tarafından yazılan ‘’İyi Hissetmek’’ kitabını önce kendinize hizmet bilincini oluşturmanız için öneriyorum. Kitapta, duygularınızı harekete geçirecek ve hayata daha olumlu bakmanızı sağlayacak, bilimsel olarak test edilmiş teknikler sunuluyor.
17. Erken kalk
Bizde güzel bir laf var; ‘’er giden işine, geç giden boşuna’’ Erken uyanmak alışkanlık değil, bir yaşam tarzı. Erkenden uyanın, mis gibi bir kahve yapın, bol oksijeni içinize çekin. Fırsatlar arayın ve onları kucaklayın. Hayatınızı uykuya yaşatmayın.
18. Odaklan
Odaklanın. Hayatım boyunca tanıdığım üretken ve başarılı insanların hepsinde gördüğün davranış odaklanma becerisi. Popüler psikoloji yazarı Malcolm Gladwell’in ortaya attığı 10.000 saat kuralına göre Beatles’ın ve Bill Gates’in bu kadar ünlü olmasında 10.000 saat çalışmış olmaları vardı. Teoriyi okumanızı biraz abartılı olmasına rağmen başarı için odaklanmanın önemini güzel izah etmesi sebebiyle öneririm.
19. Blog yaz
Diyetisyen, öğretmen, hekim, fizyoterapist, mühendis, bürokrat, ev hanımı, anne, sanatçı, bankacı, muhasebeci, girişimci, öğrenci her ne iş yaparsan yap bir hikayen, anlatacakların, senden öğreneceklerimiz vardır. Bir blog edin ve düzenli yaz. Deneyimlerin hem seni hem bizi zenginleştirir.
20. Kitap yaz
Kesinlikle çok yetenekli olmak zorunda değilsin. Yaz kitabını. Yayınlamaz isen e kitap yaparsın ama varsa böyle bir hayalin hemen başla.
21. Mükemmel olma, daha iyi ol
Mükemmellik için çok uğraşmak hayatınızı mahveder. Seni insan yapan küçük kusurları yok etmek için kendini mahvetme. Mükemmel olmak zorunda değilsin ama daha iyi olmaya çalışmanın sakıncası yok, kusurlarını kabul ederken iyileşmek ödüllendirici. David M. Burns; ” Başarıyı hedef alın, mükemmel olmayı değil, yanlış yapma hakkınızdan vazgeçmeyin; vazgeçerseniz yeni şeyler öğrenme ve gelişme olanağınızı kaybedersiniz. Unutmayın; mükemmelliyetçiliğin arkasında korku yatar, insan olduğunuzu hatırlayarak korkularınızı göğüsleyin, daha mutlu ve daha etkili bir insan olursunuz” diyerek konuyu güzel özetler.
22. Kendini sabote etme
Bazen insan kendisinin en büyük düşmanı oluyor. Her insanda bir miktar bulunan, oldukça yıkıcı bir durumdur. Kendinizi sabote ettiğinizi gösteren en belirgin iki yaklaşım erteleme ve kendinden şüphe etmek halidir. Kendini değersiz gören ve yeteneklerine inanmayan insanların sıkça yaptığı bir şeydir. Kabiliyeti olduğu halde bazı şeyleri başaramayan insanlar derinlemesine sorguladıklarında kendilerini sabote ettiklerini göreceklerdir. Kendine yük olmanın en kestirme yoludur ve çoğu zaman bilinçsizce yapılır. Uzun bir başarısızlık geçmişiniz varsa, bu sizin en kötü düşmanınızın siz olduğunuz anlamına gelir.
23. Hayatı sev
Hayat bazen adil değildir. Bazı insanlara daha fazla yüklenir. Ama bir adım geri çekil ve hayatını sevmek için nedenler bul. Sofokles in dediği gibi; kimse yaşamayı yaşlı bir adam kadar sevemez. Yaşamı anlamak ve sevmek için vaktin geçmesini beklemeyin. Bugün sevin hayatı. Victor E. Frankl ın ”insanın anlam arayışı” kitabını okursanız hayatın en kötü zamanlarda bile çok sevilesi olabileceğini anlayabilirsiniz.
24. Yeni şeyler dene
Yeni şeyler deneyin. Rutinde boğulmak insanı çok sıkar. Yeni bir spor, ilginç bir hobi, hiç denemediğiniz bir şey.
25. Kavga etme
Kavga, en büyük enerji sızıntısıdır. Trafikte, yolda, evde, iş yerinde, kuyrukta, toplu taşımada kimseyle kavga etmeyin. Sizi altüst etmekten başka işe yaramaz. Üstüne dayak yeme ihtimaliniz de var. Kavga çıkmaması için üçlü şifre şudur; açıkla, bağışla ve sabret.
26. Gücünü israf etme
Enerjinizi ne kadar gerekli şeylere harcıyorsunuz? Enerji harcadığınız şeylerin mutluluğunuza ve yaşamınıza ne kadar katkısı var.
27. Takmamayı öğren
Kafaya takma çoğumuzun aşamadığı yaşadığımız sorunlardan biridir. Sanırım gereksiz şeyleri kafaya takmamayı okullarda öğretiyor olmalılar. Bunları aşmanın yolları var. Kendinizi kaptırmadan kafanıza taktığınız düşünceleriniz izleyin. Çoğu illüzyondur. Bu düşüncelerin gerçeğin kendisi olmadıklarını hatırlayın. Düşüncelerinize kapıldığınızı ve onlara inandığınızı fark ederseniz, bunların zihninizin gelip geçici mesajları olduklarını kendinize söyleyin. Ve diğer bir yöntem; ‘’Bu kafama taktığım şeyin sonunda ölüm var mı’’ diye sorun cevap hayır ise bırakın gitsin zira ölümden başka her sorunun bir çaresi var. Bu konuda ciddi sorunlarınız varsa bir hekim yada psikologdan destek almak iyi olabilir.
28. Şükret
Aile, pozisyon, mevki, sağlık, vücut bütünlüğü gibi olgular karşısında aciz ve eksik olmadığını bilen herkesin her an aklında ve dilinde olması gereken şey şükür demek, teşekkür etmek. Hayatı zenginleştiren, bereketi artıran ve en mühimi akışa tabii olmayı sağlayan bir tarz. Şükür demeyi bilmeyen mutlulukla arasında epey mesafe koyuyor.
29. Evini toparla
Eviniz dağınıksa, muhtemelen iç yaşantınız bir felâkettir. Fazla eşyaları atın. Badana, boya işlerini ihmal etmeyin. Her yıl biraz bakım, biraz tadilat yapın. Kırık camlar, akan musluklar, tamir edilmeyi bekleyen kulplar, çatlak tabaklar hepsi sizden enerji çalar. Hepsini toparlayın.
30. Kişisel misyonunuzu yazın
Hayat amacı insanı yolunu ışıl ışıl yapar. Dalından kopmuş kuru yaprağın akıbetini rüzgar belirler. Bu hayatta amacınız ne? Benim amacım; hayatına dokunduğum insanların kişisel yada mesleki gelişimine sağladığım katkılarla, ülkemdeki insan kalitesinin artmasına kendimce aracılık etmek. Peki sizin kişisel misyonunuz nedir?
Bu yazım ilginizi çektiyse ”Kendimi nasıl geliştirebilirim” başlıklı yazımı da okumanızı öneririm. https://hulyamutlu.com/blog/kendimi-nasil-gelistirebilirim.html
