Freud’a göre mutlu bir yaşam için iki şey lazım; yaptığın işi sevmek ve yaşamı sevmek. Aile ve sosyal yaşama ayırdığımızdan çok daha fazla zamanı işimize harcadığımızı düşünürsek, sevmediği işi yapan yada işinden kaynaklı yoğun stres sebebiyle mutsuz olan bir insanın mutlu bir hayata sahip olması namümkün. Herkesin zaman zaman işini, işte yaşadığı stresi, yöneticisi ve çalışma arkadaşları ile uyumunu sorgulaması ve bazı aksiyonlar alması gerekir. Bunun için sizlerle ‘’iş stresi ölçeği’’ adı verilen 15 soruluk bir testi paylaşıyor ve durumunuzu değerlendirmenizi rica ediyorum.
Aşağıda çalışma yaşamı ilgili bazı durumlar sıralanmıştır. Düşüncelerinizi belirtilen sayılar ve düzeyleri kullanarak belirtiniz.
1. HİÇBİR ZAMAN
2. ENDER OLARAK
3. BAZEN
4. SIK SIK
5. HEMEN HEMEN HER ZAMAN
1. Sorumluluklarınız yerine getirmek için yetkinizin olmadığını düşünür müsünüz?
2. İşinizin amacı ve sorumluluklarınız konusunda tereddüte düşer misiniz?
3. İşinizde gelişme ve ilerleme konusunda var olan olanaklardan şüphe eder misiniz?
4. Normal bir iş gününde bitemeyecek kadar ağır bir yükünüz olduğunu hisseder misiniz?
5. Çevrenizdeki insanların birbiriyle çatışan taleplerini karşılayamayacağınızı düşünür müsünüz?
6. İşinizin gerektirdiği eğitim ve yeterliliğe sahip olmadığınızı hisseder misiniz?
7. Yöneticileriniz iş başarınız ve performansınız konusundaki değerlendirmelerini bilir misiniz?
8. İşinizi yapmak için gereken bilgiye ulaşmakta güçlük çeker misiniz?
9. Tanıdığınız insanların hayatlarını etkileyecek kararlar konusunda endişe duyar mısınız?
10. İşte, çalışma arkadaşlarınız tarafından hoşlanılmadığınızı ve kabul edilmediğini hisseder misiniz?
11. Yöneticinizin sizi etkileyen kararları sizi sürece dahil etmeden aldığını hisseder misiniz?
12. Birlikte çalıştığınız kimselerin sizden beklentileri ve onları memnun edemiyor olma konusunda tereddüte düşer misiniz?
13. İş yükünüz çok olduğu için kalitesiz iş çıkardığınızı düşünür müsünüz?
14. Potansiyeliniz işinizin daha iyisini yapmaya uygun olsa da vasat yapmak zorunda kaldığınızı düşünür müsünüz?
15. İşinizin sosyal hayatınızı ve aile yaşamınız olumsuz etkilediğini düşünür müsünüz?
STRES PUANI HESAPLAMA
Yukarıdaki seçeneklere göre yanlarındaki rakamları cevap olarak verin ve toplayın. Toplam rakamı ise 15 e bölün. Çıkan sonuç aşağıdaki aralıklardan hangisinde ise stresiniz o kategoride tanımlanan seviyededir.
1,0-1,3 B
1,4-1,9 C
2,0-2,5 D
2,6-3,1 E
3,2-3,4 F
3,5-4,0 A
A. Sağlığı ve verimliliği ciddi düzeyde etkileyecek risk düzeyi. Acil önlem alınmalı.
B. Kişiye kendini değersiz hissettiren, kapasitesini kullanmaya izin vermeyen, yeterli geri bildirim yapmayan dolayısı ile can sıkıntısı ve önemsenmiyor olma düşüncesinden kaynaklı stres düzeyi.
C. Uyarı yönleri olan, ağır olmayan iş durumu. Başarı güdüsü yüksek olan birisi sorun olabilecek ancak mücadeleci olmayan kişiler için rahatsız edici olmayan stres düzeyi
D. Sağlık ve verimlilik açısından en elverişli düzey.
E. Uyarıcılığı yüksek, sorumluluğu fazla ancak kişiye çekici gelen iş stresi düzeyi . Bazı yönleriyle kişiyi daha iyi olmaya iter ve verimi artırır ve bazı yönleri ile sağlığı tehdit eder. Farkına varılıp ilerlemesine mani olunmalı.
F. Sorumluluk düzeyi yüksek , kişiyi zaman açısından çok zorlayan , dinlenme ve aileye vakit bırakmayan bu sebeple sağlık için tehdit oluşturan ve tükenmişlik sendromuna davetiye çıkarma potansiyeli olan düzey. Acil önlem alınmalı.
Uygun iş stresi düzeyi kişinin iyi akord edilmiş bir keman teli gibi, uygun gerginlikte olmasına imkan veren stres düzeyidir. Ne gevşek telden iyi sel alınır ne de çok gergin telden uyumlu ses çıkar.
Kaynak: Baltaş, A- Baltaş Z Stres ve başa çıkma yolları
